Vấn đề bản quyền của nhạc phẩm “Tôi Đưa Em Sang Sông” đã gây tranh cãi nhiều năm qua. VangSon.Info chỉ xin được trích lại tư liệu về hoàn cảnh ra đời theo lời kể của hai nhạc sĩ. Cảm nhận đúng sai thế nào, xin phép nhường lại cho quý độc giả.
Kính mời quý độc giả tham khảo thêm gần 1000 giai thoại âm nhạc được vangson.info tổng hợp tại trang Thư Viện Giai Thoại
Theo lời kể của nhạc sĩ Nhật Ngân
Nhạc sĩ Trường Kỳ, một cây bút chuyên viết đời sống và tác phẩm của các văn nghệ sĩ, trong một bài viết vào năm 2000, đã thuật lại nguồn gốc của nhạc phẩm “Tôi Đưa Em Sang Sông” theo lời kể của nhạc sĩ Nhật Ngân, và dưới đây là vài đoạn chính:
“Theo lời tâm sự của Nhật Ngân, đáng lẽ ông đã trở thành một nhạc công vĩ cầm như người em họ là Nhật Hiền, nhưng vì gia đình ông quá nghèo, không mua nổi cây đàn cho ông. Do đó, ông đành quyết định thôi học. Vì lòng đam mê âm nhạc và nhất là nhờ ở khả năng thiên phú của mình, Nhật Ngân đã hoàn thành nhạc phẩm đầu tay khi ông mới vừa 18 tuổi vào năm 1960. Ðó là một ca khúc tình cảm mang tên ‘Tôi Đưa Em Sang Sông’.
Mặc dù chưa có phương tiện phổ biến rộng rãi trong thời gian đầu, nhưng ‘Tôi Đưa Em Sang Sông’ đã trở thành một ca khúc được giới học sinh, sinh viên Ðà Nẵng rất ưa thích, chép tay truyền cho nhau hát.
Sau đó Nhật Ngân gửi ca khúc này vào Sài Gòn nhờ nhạc sĩ Y Vân phổ biến dùm, với sự sửa đổi một vài chữ trong bản nhạc cho hợp với đường lối của Bộ Thông tin lúc đó không cho phép phổ biến những nhạc phẩm ủy mị, ướt át. Câu
‘Rồi thời gian lặng lẽ trôi
đời tôi là cánh mây
trôi bốn phương trời.
Và đời em là cánh hoa
thì bao người ước mơ,
đưa đón trông chờ’
được nhạc sĩ Y Vân đổi thành
‘Rồi thời gian lặng lẽ trôi
đời tôi là chiến binh
đi khắp phương trời.
Mà đời em là ước mơ
đẹp muôn ngàn ý thơ
như ngóng trông chờ’
cho phù hợp với hoàn cảnh chiến tranh của đất nước.
Câu kết của bản chính là
‘Nàng đã thay một lối về
thay cả bàn tay đón đưa’
cũng đã được Y Vân đổi thành
‘Nàng đã thay một lối về
quên cả người trong gió mưa’
Sự thay đổi lời ca này đã khiến cho tác giả cảm thấy ‘hẫng’ đi một chút, như lời ông nói, vì không đúng với tâm trạng của mình khi đến lúc đó, chưa hề trải qua đời sống trong quân ngũ.
Hơn nữa, vì tác giả còn là một người chưa có tên tuổi nên cần nhờ tới một nhạc sĩ nổi tiếng đứng chung tên để ‘Tôi Đưa Em Sang Sông’ đến với quần chúng dễ dàng hơn. Khi được phát hành, Tôi đưa em sang sông được ký tên bởi hai người là Trần Nhật Ngân và Y Vũ“.
Nhạc sĩ Nhật Ngân qua đời ngày 21 tháng 1, 2012 tại California, Hoa Kỳ.
Theo lời kể của nhạc sĩ Y Vũ
“Tôi sinh ra ở Hà Nội nhưng lớn lên tại đất Sài Gòn náo nhiệt. Những ngày tháng thơ ngây tại trường trung học có lẽ không bao giờ phai mờ trong trí nhớ của tôi, bởi ở đó tôi đã để trái tim mình rung động trước cô bạn chung lớp tên Thanh. Tình yêu học trò trong sáng lắm, chỉ cảm nhận qua ánh mắt, nụ cười chứ đâu có dám ngồi gần, dám nắm tay. Những khi tan trường sóng bước bên nhau cũng không biết nói câu gì, chỉ biết .. đá cái lon sữa bò khua vang đường phố.
Thanh là con một gia đình khá giả, có cây xăng ở ngã bảy Lý Thái Tổ. Còn tôi hồi đó chỉ có chiếc ‘xế nổ’ hiệu Roumie ngày ngày đi học. Mỗi chiều khi thay ba ra trông cây xăng, Thanh lại nhắc tôi ra đổ xăng .. chùa. Những ngày tháng đó với tôi thật hạnh phúc, lãng mạn. Nhưng ngày vui ngắn chẳng tày gang, Thanh biến mất khỏi cuộc đời tôi vì một đám cưới ép gả với chàng bác sĩ. Hụt hẫng, chơi vơi, tôi uống chén đắng đầu đời và nếm trải mùi vị của ‘thất tình’. Tỉnh cơn say vào 2 giờ sáng, tôi ôm guitare và thế là ‘Tôi Đưa Em Sang Sông’ ra đời. Bài hát với giai điệu buồn da diết được coi là tài sản chung cho nhiều chàng trai lâm vào cảnh như tôi thời đó.
Mối tình đầu làm tôi trắng tay, nhưng nỗi bất hạnh ấy đem lại cho tôi xúc cảm để có được hai bài hát tâm đắc. Sau ‘Tôi Đưa Em Sang Sông’ gắn liền với tiếng hát Lệ Thu, ca khúc ‘Ngày Cưới Em’ lại thành công vang dội:
‘Hôm nay ngày cưới em
nào men nồng nào hoa thơm
nào môi hồng nào da phấn
khăn áo muôn sắc đua chen ..”
Đọc thêm: Ngày cưới em – Y Vũ
– Bài viết: Hãy Để “Em Sang Sông”
– Tác giả: Trần Trung Đạo
– Nguồn tin: AmNhac.Fm
– Xuất bản: 2017.12.01
– Truy cập gần nhất: 2021.06.12 11:17 VST
– Đường dẫn: https://amnhac.fm/
Lời bài hát
Tôi đưa em sang sông
chiều xưa mưa rơi âm thầm
để thấm ướt chiếc áo xanh
và đẫm ướt mái tóc em
Nếu xưa trời không mưa
đường vắng đâu cần tôi đưa
chẳng lẻ chung một lối về
mà nở quay mặt bước đi
Tôi đưa em sang sông
bàn tay nâng niu ân cần
sợ bến đất lấm gót chân
sợ bến gió buốt trái tim
Nếu tôi đừng đưa em
thì chắc đôi mình không quen
đừng bước chung một lối mòn
có đâu chiều nay tôi buồn
Rồi thời gian lặng lẽ trôi
đời tôi là chiến binh
đi khắp phương trời
mà đời em là ước mơ
đẹp muôn ngàn ý thơ
như ngóng trông chờ
Hôm nao em sang ngang
bằng xe hoa thay con thuyền
giờ phút cuối đến tiễn em
nhìn xác pháo vướng gót chân
Gót chân ngày xa xưa
sợ lấm trong bùn khi mưa
nàng đã thay một lối về
quên cả người trong gió mưa ..