Ở hai đầu nỗi nhớ – thơ: Trần Đình Chính, nhạc: Phan Huỳnh Điểu

Trần Đình Chính sinh năm 1955 tại Hà Nội, học Trường cấp 3 Trần Phú và được lệnh nhập ngũ vào năm cuối cấp (1973). Vào Nam chiến đấu, có lần Trần Đình Chính suýt hy sinh trong một cuộc giao tranh ở vùng tiếp giáp hai tỉnh Cần Thơ và Vĩnh Long vào giai đoạn cuối của cuộc chiến.

Cởi áo lính, Trần Đình Chính theo học Khoa Ngữ văn (Trường ĐH Tổng hợp Hà Nội). Ra trường, được nhận vào Báo Nhân Dân, rồi anh được phân công vào đoàn cán bộ, chuyên gia sang Campuchia hỗ trợ bạn làm báo (dù lúc này Chính chỉ là phóng viên thực tập).

Cùng thời gian ấy cũng có một đoàn của Sở Thương nghiệp TP.HCM sang giúp bạn xây dựng mạng lưới bán hàng. Trong đoàn này có Mai Đào, từng là sinh viên Văn khoa Sài Gòn. Tại thủ đô Phnom Penh nước bạn, định mệnh đã xui khiến Trần Đình Chính gặp và yêu Mai Đào. Ngày ấy, Chính 24 tuổi còn Mai Đào mới 20. Chàng dân Hà Nội, nàng người Sài Gòn. Tên của nàng góp cả hai loài hoa tượng trưng cho mùa xuân ở Sài Gòn và Hà Nội, và nàng cũng đẹp như hoa xuân. Phnom Penh lúc đó hoang vắng bởi bọn Pol Pot vừa tháo chạy khỏi thủ đô. Những lúc rảnh rỗi, Chính thường đưa Mai Đào đi thăm các đền chùa cổ kính. Đêm đến, đôi tình nhân sánh vai nhau ngồi ngắm sao, để sau này những giây phút ấy khắc sâu trong nỗi nhớ của Trần Đình Chính: “Ngôi sao như xuống thấp. Cho ta gần nhau hơn”.

Thế nhưng, họ chỉ hạnh phúc bên nhau khoảng một năm, bởi thời điểm mới giải phóng, còn nặng xét lại thành phần lý lịch “bên này, bên kia”. Rồi gia đình của Mai Đào phải rời Sài Gòn đi kinh tế mới ở Sông Bé, cô phải về nước phụ cha mẹ, còn Trần Đình Chính cũng được gọi về Hà Nội (tháng 04.1980) sau một năm rưỡi sống trên nước bạn.

Những đêm mưa ở Hà Nội luôn làm Chính vật vã, nhớ nhung đến khổ sở. Trong lòng cứ tự hỏi “Người ấy bây giờ ra sao rồi?”. Nằm ở Hà Nội mà nghĩ về một nơi nào đó ở Sông Bé – cả một không gian cách trở (dạo ấy, điều kiện giao thông còn rất hạn chế).

Và, vào một đêm mưa Hà Nội với nỗi nhớ cồn cào như thế, Trần Đình Chính đã ngồi bật dậy làm thơ: “Có một không gian nào / Đo chiều dài nỗi nhớ? / Có khoảng mênh mông nào / Sâu thẳm hơn tình thương? ..” (mùa hè năm 1980)

Bài thơ được làm trong 8 phút. Dưới bài thơ, anh ký tên Trần Hoài Thu (sau này anh lấy bút danh đặt tên cho con gái). Bốn năm sau (1984), bài thơ được đăng trên Báo Nhân Dân. Năm 1987, bài thơ “lọt vào mắt xanh” của nhạc sĩ Phan Huỳnh Điểu và với khả năng phổ nhạc bậc thầy, “Nhạc sĩ của tình yêu” (danh hiệu này do nhạc sĩ Nguyễn Xuân Khoát đặt cho) đã chắp cánh cho bài thơ phổ nhạc bay cao, bay xa ..

Cho đến bây giờ, hơn 30 năm sau, không ai biết “người đẹp mang tên hai loài hoa xuân” đang ở đâu giữa dòng đời xuôi ngược. Riêng tác giả bài thơ thì lại có một cuộc đời đầy trắc trở, một hậu sự buồn: cuộc hôn nhân đầu đổ vỡ, sau đó anh tái hôn với một nữ đồng nghiệp còn khá trẻ. Nhưng hạnh phúc chưa được bao lâu thì anh phát hiện bị chứng bệnh tiểu đường giai đoạn cuối. Anh lìa trần ngày 09.05.2014, thọ 60 tuổi ..

* Để có tiền chữa bệnh, đầu năm 2013, Trần Đính Chính đã rao bán bản quyền bài thơ “Ở Hai Đầu Nỗi Nhớ”, và được một doanh nhân mua với giá kỷ lục – 300 triệu đồng.

* Nhạc sĩ Phan Huỳnh Điểu nhận xét rằng: “Điểm đặc biệt của ‘Ở Hai Đầu Nỗi Nhớ’ là càng trải qua thời gian càng có thêm nhiều người yêu mến. Trong sự nghiệp sáng tác âm nhạc của mình, ‘Ở Hai Đầu Nỗi Nhớ’ là bài thơ, bài hát mà tôi yêu thích nhất ..

Nguồn tư liệu:
+ https://thanhnien.vn/ (Những bóng hồng trong thơ nhạc – Kỳ 12: Ở hai đầu nỗi nhớ)
+ https://giaitri.vnexpress.net/ (Tác giả bài thơ ‘Ở hai đầu nỗi nhớ’ qua đời)
+ http://giaoduc.net.vn/ (Bài thơ ‘Ở hai đầu nỗi nhớ’ chính thức được bán giá 300 triệu đồng)

Ở hai đầu nỗi nhớ – Trần Đình Chính

Có một không gian nào
Đo chiều dài nỗi nhớ
Có khoảng mênh mông nào
Sâu thẳm hơn tình thương

Anh đang ở Pai-lin
Rừng Khộp khô trong nắng
Thương em chiều mưa lạnh
Muốn gửi chút nắng hồng

Chào Phnom-Penh mến yêu
Sức vươn tràn dũng sĩ
Tạm biệt dòng Bốn mặt
Sóng đang hát đôi bờ

Ở đầu này nỗi nhớ
Anh mơ về bên em
Ngôi sao như xuống thấp
Cho ta gần nhau hơn

Ở đầu kia nỗi nhớ
Nằm đếm tiếng mưa rơi
Được mấy triệu hạt rồi
Mà chưa vơi nỗi nhớ

Ở hai đầu nỗi nhớ
Yêu và thương sâu hơn
Ở hai đầu nỗi nhớ
Nghĩa tình đằm thắm hơn.

Lời bài hát

Có một không gian nào
đo chiều dài nỗi nhớ
có khoảng mênh mông nào
sâu thẳm hơn tình thương

Ở đâu đây nỗi nhớ
anh mơ về bên em
ngôi sao như xuống thấp cho
ta gần nhau thêm

Đêm nghe tiếng mưa rơi
đếm mấy triệu hạt rồi
mà chưa vơi nỗi nhớ
ở hai đầu nỗi nhớ
yêu và thương sâu hơn
ở hai đầu nỗi nhớ
nghĩa tình đằm thắm hơn ..