Nhạc sĩ Hoàng Nguyên tên thật là Cao Cự Phúc, sinh năm 1930 tại Nghệ An. Lúc nhỏ theo học trường Quốc học Huế. Đầu thập niên 1950, Hoàng Nguyên có tham gia kháng chiến nhưng rồi từ bỏ quay về thành phố.
Sau Hiệp định Genève (1954), Hoàng Nguyên lên Đà Lạt, dạy học tại Trường Tư thục Tuệ Quang. Hoàng Nguyên dạy môn Việt văn và nhạc. Nhạc sĩ Nguyễn Ánh 9 là học trò của Hoàng Nguyên lúc đó.
Những năm tháng ở Đà Lạt, Hoàng Nguyên đã viết Ai Lên Xứ Hoa Đào và “Bài Thơ Hoa Đào”. Hai nhạc phẩm này đã ngay lập tức đi vào kinh điển và trở thành 2 trong 3 ca khúc hay nhất về Đà Lạt thời ấy (nhạc phẩm thứ ba là “Thành Phố Buồn” của Lam Phương).
Năm 1956, trong một đợt truy lùng của chính quyền Sài Gòn, Hoàng Nguyên bị nghi vấn có hoạt động chống chính phủ quốc gia vì khi tư gia bị khám xét, cảnh sát tìm được bản “Tiến Quân Ca” của Văn Cao. Bởi vậy, ông bị bắt và đày ra Côn Đảo.
Ở Côn Đảo, Hoàng Nguyên được chúa đảo mến mộ, đưa về tư gia dạy nhạc và Việt văn cho con gái. Không ngờ, lửa tình giữa chàng nhạc sĩ và ái nữ chúa đảo (19 tuổi) bùng cháy mãnh liệt. Cuộc tình ấy đã cho kết quả là ái nữ chúa đảo mang thai. Chúa đảo đã buộc Hoàng Nguyên phải hợp thức hóa chuyện tình thành chuyện trăm năm và hứa trả tự do cho ông.
Như lời hứa của chúa đảo, nhạc sĩ được trả tự do về lại Sài Gòn. Nhạc phẩm Cho Người Tình Lỡ đã được viết trong khoảng thời gian này ..
Nguồn tư liệu:
+ https://nld.com.vn/ (Nhạc sĩ Hoàng Nguyên – Cuộc đời đầy trắc ẩn)
+ https://vi.wikipedia.org/ (Hoàng Nguyên)
+ https://hoangthanhtam.blogspot.com/ (CHO NGƯỜI TÌNH LỠ (Hoàng Nguyên) – Hoàng Thanh Tâm)
Ai Lên Xứ Hoa Đào
Ai lên xứ hoa đào dừng chân bên hồ nghe chiều rơi
nghe hơi giá len vào hồn người chiều xuân mây êm trôi
thông reo bên suối vắng, lời dìu dặt như tiếng tơ
xuân đi trong mắt biếc lòng dạt dào nên ý thơ
nghe tâm tư mơ ước Mộng Đào Nguyên, đẹp như chuyện ngày xưa
Ai lên xứ hoa đào đừng quên bước lần theo đường hoa
hoa bay đến bên người ngại ngần rồi hoa theo chân ai
đường trần nhìn hoa bướm rồi lòng trần mơ bướm hoa
lâng lâng trong sương khói rồi bàng hoàng theo khói sương
lạc dần vào quên lãng rồi đường hoa lặng bước trong lãng quên
Ôi màu hoa đào, màu hoa đào chiều xuân nào
ôi màu hoa đào như môi hồng người mình yêu
ôi màu hoa đào đã bao lần vì màu hoa
mà lữ khách lắng hồn thơ, dừng chân lãng du
Ai lên xứ hoa đào đừng quên mang về một cành hoa
cho tôi bớt mơ mộng chiều chiều nhìn mây trôi xa xa
người về từ hôm nao mà lòng còn thương vẫn thương
bao nhiêu năm tháng cũ mà hồn nào thôi vấn vương
giờ này nhìn sương khói mà thầm mơ màu hoa trên má ai ..
Cho Người Tình Lỡ
Khóc mà chi, yêu thương qua rồi
than mà chi, có ngăn được xót xa
tiếc mà chi, những phút bên người
thương mà chi, nhắc chi chuyện đã qua
Anh giờ đây như là chim
rã rời cánh biết bay phương trời nao
em giờ đây như cành hoa
trót tả tơi đón đưa ngọn gió nào
Mình nào ngờ, tình rơi như lá rơi
người tình đầy, vòng tay ôm quá lơi
để giờ này một người khóc đêm thâu
một người nén cơn đau nghe mưa mà cúi đầu
Thế là hết, nước trôi qua cầu
đã chìm sâu những thánh ngày đắm mê
thôi đành quên, những tiếng yêu đầu
những lời yêu ấy nay đã quá xa
Nẻo đường cũ giăng đầy mưa
khuất mù lối khiến nên tình đành lỡ
ta giờ đây như rừng thu
nắng liệm với chiếc lá vàng cuối mùa ..