Thi sĩ Kim Tuấn đã nói về hoàn cảnh sáng tác bài thơ Kỷ niệm về sau được nhạc sĩ Y Vân phổ nhạc thành ca khúc Những bước chân âm thầm và giải thích vì sao những câu thơ về hoa vông mùa hạ của ông lại trở thành hoa vòng tuyết trắng của mùa đông:
“Năm 1956, tôi theo bố tôi lên cao nguyên lập nghiệp. Lúc bấy giờ, Pleiku chỉ là khu phố nhỏ,với vài trăm người Kinh cư ngụ. Khu phố nằm giữa rừng thông xanh. Những cội thông già xác xơ, buồn thảm do những người tù thời Pháp thuộc trồng trên những ngọn đồi đất đỏ, đứng mờ khuất trong những chiều sương mù. Vào những ngày tháng đó, cả một thời tuổi trẻ, tôi chỉ còn lại những buổi chiều. Đôi khi với một, hai người bạn thân, đôi khi một mình thơ thẩn dạo trong rừng thông để thấy mình như trôi đi giữa đất trời, những lần như thế không có gì để vội vã nên chân thường bước chậm. Bước thật chậm, từng bước một, để nghe được tiếng lá thông lào xào dưới chân mình, lẻ loi giữa những chiều yên ắng mênh mông. Giữa khung cảnh, với nỗi lòng như thế tôi viết bài thơ “Kỷ niệm” ..
Lúc đầu lấy cảm hứng cho bài thơ, nhạc Y Vân đã phổ thành ca khúc với nhạc điệu Boston Rock. Có lẽ, theo nhạc sĩ, điều này phù hợp hơn với bài thơ.
Thế nhưng khi tôi đem đến hãng dĩa Việt Nam bán bài nhạc để trả tiền cho bữa nhậu với bạn bè ở nhà hàng Thanh Thế thì bà chủ hãng dĩa đồng ý mua với điều kiện phải đổi sang nhịp Boléro cho phù hợp thị hiếu vừa vỗ thùng đàn, vừa hát lúc bấy giờ. Bài hát đã từ nhịp Boston Rock phải đổi sang nhịp điệu Boléro.
Còn một điều nữa, tưởng cũng không cần nhắc lại đây: đó là khung cảnh của bài thơ. Bài thơ này tôi viết ở Pleiku vào mùa nắng, tháng 5, trời lúc đó chỉ vừa chớm những cơn mưa. Nhưng khi thành nhạc đã chuyển thành mùa đông lạnh giá, tuyết trắng phủ đầy. Có nhiều bạn tinh ý hỏi tôi điều này, nhưng đến nay tôi mới có dịp công khai cùng các bạn. Sự thật thì trong bài thơ tôi viết:
“Từng bước, từng bước thầm.
Hoa vông rừng tuyết trắng”
Bởi lúc đó những cây vông trong rừng thông đã nở bung những trái vông trắng xoá và rơi xuống rừng thông như những hoa tuyết lơ lửng trong gió.
Nhưng khi phổ nhạc chữ “vông” đã biến thành chữ “vòng” nên hoa đã trở thành tuyết trong mùa đông. Nhưng cho dù mùa hạ hay đông, nhiều bạn đã hát bài “Những bước chân âm thầm” mà không hề nghĩ sự lộn mùa, nhiều bạn yêu nó không phải vì tuyết mà vì nỗi cô đơn âm thầm của nó. Câu tâm đắc của bài hát có lẽ là câu kết:
“Đời biết ai thương mình”
Câu này do chính nhạc sĩ Y Vân sáng tác” ..
Nguồn tư liệu:
+ https://www.facebook.com/TinhKhucBatTu/ (Tình khúc bất tử – Fanpage)
Kỷ niệm – Kim Tuấn
Từng bước từng bước thầm
hoa vông rừng tuyết trắng
rặng thông già lặng câm
hai đứa nhiều hối tiếc
sương mù giăng mấy đồi
tay đan đầy kỷ niệm
mưa giữa mùa tháng năm
dật dờ cơn gió thổi
một tháng không trăng rằm
mây núi ôm trời thấp
giá rét về căm căm
cao nguyên mù đất đỏ
từng bước từng bước thầm
cúi đầu in dấu mỏi
tuổi trẻ buồn lặng câm
núi nghiêng đầu thủ thỉ
từng bước từng bước thầm
hoa vông rừng tuyết trắng
tuổi trẻ buồn lặng câm
víu hồn hoang cỏ dại
từng bước từng bước thầm..
Pleiku 1961
Lời bài hát
Từng bước từng bước thầm
hoa vòng rừng tuyết trắng
rặng thông già lặng câm
em yêu vì xa vắng?
cho trời mây ướp buồn
Từng bước từng bước thầm
mưa giữ mùa tháng năm
tay đan sầu kỷ niệm
gió rét về lạnh căm
từng bước chân âm thầm
Anh yêu tình nở muộn
chiều tím màu mến thương
mắt biếc sầu lắng đọng
đèn thắp mờ bóng đêm
Từng bước từng bước thầm
khi người yêu không đến
tuổi xuân buồn lặng căm
đi trong chiều mưa hoang
đời biết ai thương mình ..