Đó là đêm 31-12-1968, khi Đội xung kích của Đoàn văn công Tổng cục Chính trị vừa từ mặt trận ra Hà Nội, nhận Huân chương Chiến công Giải phóng hạng Hai, do thành tích chiến đấu, biểu diễn ở mặt trận Khe Sanh – Đường 9. Đêm biểu diễn báo cáo ấy tại Phủ Chủ tịch, có các tác phẩm nhạc sĩ Huy Thục sáng tác từ trong mặt trận: Tiến lên chiến sĩ đồng bào (phổ thơ chúc Tết 1969 của Bác, bài thơ này được cấp trên bí mật gửi trước vào chiến trường, để nhạc sĩ Huy Thục phổ nhạc), Dòng suối La La, Người con gái Pa Cô, Tiếng đàn Ta Lư.
Kính mời quý độc giả tham khảo thêm gần 1000 giai thoại âm nhạc được vangson.info tổng hợp tại trang Thư Viện Giai Thoại
Trước đó, có ý kiến cho rằng, bài “Tiếng đàn Ta Lư” có tiết tấu sôi nổi, không phù hợp khi biểu diễn cho Bác nghe, đề nghị nhạc sĩ sửa lại. Nhưng nhạc sĩ trả lời rằng, bài hát này đã được ca sĩ Vân Anh biểu diễn phục vụ cán bộ, chiến sĩ ngoài mặt trận, được cổ vũ nồng nhiệt, được bà con Pa Cô gọi là bài hát của “miềng” (mình). Họ yêu thích đến mức, đổi tên gọi Đội xung kích thành “đội Vân Anh Ta Lư”. Bởi thế, nhạc sĩ đề nghị được giữ nguyên. Đêm biểu diễn phục vụ Bác, tại Phủ Chủ tịch, bài hát được nghệ sĩ Tường Vi thể hiện.
Khi cô vừa hát xong đoạn đầu, bỗng nhiên, Bác bảo dừng lại.Cả hội trường lặng đi, hồi hộp. Tôi toát mồ hôi. Bác hỏi: Chú nhạc sĩ sáng tác bài hát này có mặt ở đây không? Tôi bước lại bên Bác, thưa: Dạ, cháu ạ. Bác lại hỏi: Chú hiểu gì về người Pa Cô? Tuy lo lắng nhưng đã từng sống với người dân Pa Cô, nên tôi bình tĩnh: Thưa Bác, người dân tộc Pa Cô – Vân Kiều không có họ. Họ ơn Đảng, ơn cách mạng, họ mang họ Hồ. Hình ảnh quen thuộc mà cháu nhận thấy là trước ngực họ đeo đàn Ta Lư, sau lưng gùi lương thực của cách mạng. Dù đói, khát, ăn rau rừng, uống nước suối nhưng đồng bào không bao giờ lấy một hạt gạo của cách mạng… Nghe đến đây, Bác quay lại, nói với tất cả mọi người: “Chúng ta phải học tập người Pa Cô – Vân Kiều, dù họ phải uống nước suối, ăn rau rừng nhưng họ không tơ hào một hạt gạo của cách mạng”. Rồi Bác còn nói vui: Sao bài hát của chú lại là “Tieng dan ta lu”? (gõ máy chữ không dấu). Cả hội trường vỡ òa. Còn tôi đẫm mồ hôi, vừa hồi hộp, vừa xúc động ghi nhận một bài học lớn. Sau hôm đó, nhạc sĩ Huy Thục cùng nghệ sĩ Tường Vi đã được Bác thưởng Huân chương Chiến công hạng Hai ..
Nguồn tư liệu:
+ http://bqllang.gov.vn/ (Bác đang cùng chúng cháu hành quân – Huy Thục)
Lời bài hát
Đi chiến trường gùi trên vai nặng trĩu
đàn Ta Lư em hát tiếng ca vang cùng núi rừng
mừng thắng trận quê em
Từ trên đỉnh núi cao chót vót
thánh thót nhịp nhàng vang lời em ca
theo nhịp bước quân đi trong tiếng đàn Ta Lư
Tính tính tính tính tơ rính
tính tính tính tang tang tình
con chim chơ rao xinh
hót trên cành vui mừng công anh
Bộ đội giải phóng quân ơi
anh thắng trận miền Tây Khe Sanh
đồn Tà Ơn hôm nào bốc cháy
đồi Đồng Chi xác Mỹ chất đầy
kia trông 1, 2, 3, 4, 5, sáu chục
tên lính thuỷ đánh bộ Mỹ kia
nó bỏ xác trên rừng
bộ đội giải phóng ơi
các anh đánh hay hu, hu
Đàn em reo ca ơi đàn Ta Lư
rừng núi quê ta tưng bừng reo ca
Tiếng trống trận từ Gio An vọng tới
rừng núi ta ơi hãy hát vui chung cùng bản làng
mừng thắng trận Gio An
Từ trên đỉnh núi cao chót vót
thánh thót nhịp nhàng vang lời em ca
vọng về đất Gio An vang tiếng đàn Ta Lư
Tính tính tính tính tơ rính
tính tính tính tang tang tình
ơi anh pháo binh
pháo ta bắn đạn nở như hoa
Đồn quân giặc bốc cao cao
trong tiếng đàn Ta Lư em reo
hoà cùng anh tiếng kèn chiến thắng
từ Trị Thiên khói lửa anh hùng
kia trông 1, 2, 3, 4, 5 sáu ngàn
tên lính thuỷ đánh bộ Mỹ kia
nó bị bắt trên rừng
bộ đội giải phóng ơi
các anh đánh hay hu, hu
Đàn em reo ca ơi đàn Ta tư
rừng núi quê ta tưng bừng reo ca ..