⚠ Lưu ý: Nội dung bài viết có chứa yếu tố chính trị. Quý Cô Bác, Anh Chị vui lòng cân nhắc trước khi đọc.
Sau 1975, tất cả các cựu quân nhân, công chức thuộc Việt Nam Cộng hòa từ binh sĩ đến sĩ quan các cấp, từ công chức ngoại ngạch đến các cấp công chức chính ngạch, phải ra trình diện Uỷ ban Quân quản của các đơn vị hành chính từ cấp địa phương đến cấp quận, huyện, tỉnh và thành phố với mục tiêu học tập chính sách của chính quyền mới .. Thời gian học tập từ 5 đến 10 ngày áp dụng cho các binh sĩ, hạ sĩ quan và công chức hạng thấp; hầu hết tướng lĩnh cấp cao, một số sĩ quan, công chức cấp trung và cao sẽ phải đi học tập cải tạo lâu hơn .. Thiếu tướng Lê Minh Đảo và Đại tá Đỗ Trọng Huề là một trong số đó ..
Theo lời kể của Thiếu tướng Lê Minh Đảo, khi cửa sắt khóa lại sau một ngày .. Thiếu tướng Lê Minh Đảo “nhìn lên vòm trời những hoàng hôn và nhớ nhất là mẹ mình ..” nên ông viết: “giờ này hoàng hôn đã tắt, con nghĩ gì đây con nhớ mẹ nhiều…” Mặc dù ở khác phòng với Đại tá Đỗ Trọng Huề. Mỗi khi viết nhạc xong thì chiều chiều ông đánh đàn cho Đại Tá Đỗ Trọng Huề nghe và nhớ melody .. Sau đó mỗi vị viết một lời. Đại tá Đỗ Trọng Huề cải tạo hơn 12 năm. Thiếu Tướng Lê Minh Đảo cải tạo 17 năm. Hai tác giả của nhạc phẩm lịch sử này gặp nhau được một lần ở hải ngoại trước khi Đại Tá Đỗ Trọng Huề qua đời ở Canada vào khoảng năm 2000 ..
Lê Minh Đảo – nguyên là tướng lĩnh Bộ binh của Quân lực Việt Nam Cộng hòa. Ông xuất thân từ trường Võ bị Liên quân dưới thời kỳ Quốc gia Việt Nam. Thời gian tại ngũ, ông đã tuần tự đảm nhiệm từ chức vụ Trung đội trưởng cho đến Tư lệnh đơn vị Bộ binh cấp Sư đoàn. Ngoài ra, ông còn được cử giữ những chức vụ ở lĩnh vực Hành chính Quân sự. Ông được đánh giá là một trong những tướng lĩnh chỉ huy cấp Sư đoàn xuất sắc nhất của Việt Nam Cộng hòa.
Riêng về Đại tá Đỗ Trọng Huề, ngoài là một sĩ quan cao cấp ông còn là nhà văn và cựu giáo sư của đại học văn khoa Sài Gòn ..
Nguồn tư liệu:
+ https://thanhthuy.me/(Nhớ Mẹ – Thiếu Tướng Lê Minh Đảo & Đại Tá Đỗ Trọng Huề – 1)
+ https://thanhthuy.me/(Nhớ Mẹ – Thiếu Tướng Lê Minh Đảo & Đại Tá Đỗ Trọng Huề – 2)
+ https://vi.wikipedia.org/ (Danh sách tướng lãnh VNCH cải tạo – Wikipedia)
+ https://vi.wikipedia.org/ (Lê Minh Đảo – Wikipedia)
Lời bài hát
Những chiều buồn trên đất Bắc
con hướng về Nam con nhớ mẹ nhiều
mẹ ơi bao nhiêu năm tháng cứ trôi cứ trôi cho bạc mái đầu
không gian rưng rưng như sắp đứt
gió về nghẹn ngào như tím ngắt
còn đâu quê hương hoa gấm thơm làn tóc
Giã từ Miền Nam tang tóc
con sống trầm luân kiếp sống lưu đày
hằng đêm con nghe thương tiếc xót xa đắng cay dâng ngạt tháng ngày
trăng sao tin yêu ai dối trá
đất trời hiền hòa ai đốt phá
và đem thê lương che kín núi sông này
Mẹ ơi mẹ biết không
còn cháy mãi trong con
những lời mẹ cầm tay nói
nắng sẽ về đẩy lùi bóng tối
và yêu thương và tự do sẽ còn mãi mãi
nhé con
Giờ này hoàng hôn sắp tắt
con nghĩ gì đây con nhớ mẹ nhiều
mẹ ơi bao nhiêu năm tháng cứ trôi cứ trôi phiêu dạt mái đầu
quê hương điêu linh con vẫn khóc
trông chờ ngày về con vẫn thắp
từng đôi sao đêm như ánh mắt mẹ hiền
trời mây lung linh soi ánh mắt mẹ hiền
hồn con lưng lưng con nhớ mắt mẹ hiền
mẹ mến yêu con thương nhớ nhiều ..