Hình Phước Long kể, trước năm 1980, ông có dịp vào bán đảo Cam Ranh (là hậu cứ của quần đảo Trường Sa) để dàn dựng một chương trình nghệ thuật phục vụ công chúng và các chiến sĩ công tác ở đảo ngoài xa.
Tại đây, ông đã chứng kiến việc tuyển chọn, luân chuyển quân để làm nhiệm vụ giữa đất liền và quần đảo Trường Sa yêu dấu. Hình ảnh những người lính hải quân trở về từ Trường Sa với da dẻ đen sạm, cứ chiều chiều đi bộ hơn chục cây số đến Mỹ Kha để được nhìn những cô gái “đi lên đi xuống” cho thỏa lòng “nhung nhớ” đã khiến ông xúc động mạnh.
Một thời gian sau, bộ phim đen trắng “Tổ quốc trên một vùng đảo nhỏ” được công chiếu với những hình ảnh đầu tiên về Trường Sa là những hòn đảo lô nhô, bập bềnh trên sóng nước, nhưng chừng đó vẫn chưa đủ để giúp người nhạc sĩ có thể hình dung được Trường Sa là như thế nào? Vì với nhạc sĩ Hình Phước Long lúc đó – trong ký ức ông chưa hề có một hình ảnh, một kỷ niệm nào về Trường Sa, ông chưa hề được đi Trường Sa.
Trước khi chia tay các chiến sĩ ở bán đảo Cam Ranh, nhạc sĩ Hình Phước Long đã xúc động ghi lại trong sổ lưu niệm với lời nhắn rằng: “Tôi sẽ cố gắng viết một cái gì đó về Trường Sa, chưa biết là lúc nào nhưng tôi hi vọng là sẽ có”. Mang theo lời nhắn này, nhạc sỹ Hình Phước Long đã tìm đến thư viện tỉnh Phú Khánh và huyện Cam Ranh để tìm tư liệu về Hoàng Sa, Trường Sa, nhưng tư liệu nói về Trường Sa hồi đó rất ít ỏi, hầu như không có tài liệu nói về Trường Sa.
Trong một buổi chiều của năm 1982, khi đang đạp xe trên đường Trần Phú dọc theo bờ biển Nha Trang, người nhạc sĩ bất chợt gặp một cô gái với mái tóc dài, ánh mắt đăm chiêu nhìn về phía biển và ông đã tự đặt câu hỏi: “Liệu cô gái này có người yêu là chiến sĩ ở đảo Trường Sa thì cô có nghe được lời nói của người yêu mình “quyện” vào con sóng và vọng về bờ biển Nha Trang?”.
Ngay lúc ấy, nhạc sĩ Hình Phước Long chợt nhớ đến lời ru của “Má” ông ngày xưa: “Khi xa sát vách cũng xa/Khi gần muôn dặm đường xa cũng gần”. Và cũng ngay lúc ấy, người nhạc sĩ đã “bật” ra những lời nhạc đầu tiên đầy xúc động: “Không xa đâu Trường Sa ơi!/ Vẫn gần bên em vì Trường Sa luôn bên anh!/ Vẫn gần bên anh vì Trường Sa luôn bên em!…”.
Không chần chừ gì nữa, ông đã rút vội từ trong túi một mảnh giấy để ghi lại phần nhạc và phần lời rồi cùng người em trai là nhạc sĩ Hình Phước Liên bắt xe khách về Ninh Hòa (Khánh Hòa) thăm nhà.
Về đến nhà đã hơn 5 giờ chiều, mặc cho “Má” ông thúc giục phải ăn cơm nhưng nhạc sĩ Hình Phước Long vẫn cố “nán” ra trước sân để viết nốt phần còn lại của bài hát trong cảnh nhá nhem. Chỉ chưa đầy một giờ đồng hồ, ca khúc Gần lắm Trường Sa được hoàn thành mà không hề phải sửa lại một nốt nào. Đây là ca khúc được sáng tác khi nhạc sĩ chưa đi Trường Sa và được coi là tác phẩm làm nên tên tuổi của tác giả ..
Nguồn tư liệu:
+ http://dantri.com.vn/ (Chuyện chưa kể đằng sau ca khúc ‘Gần lắm Trường Sa’)
Lời bài hát
Mỗi cánh thư về từ đảo xa
anh thường nói rằng
Trường Sa lắm xa xôi
nơi anh đóng quân
là một vùng đảo nhỏ
bên đồng đội yêu thương
Chỉ có loài chim biển
sóng vỗ điệp trùng
quanh ghềnh trúc san hô
Trường Sa ơi
biển đảo quê hương
đôi mắt biên cương
vẫn sáng long lanh giữa sóng cuồng bão dập
Đảo quê hương
anh vẫn đếm ngày giữ biển khơi
Thương nhớ sao vơi
ngươi chiến sĩ Trường Sa ơi
Không xa đâu Trường Sa ơi
không xa đâu Trường Sa ơi
vẫn gần bên em
vì Trường Sa luôn bên anh
vẫn gần bên anh
vì Trường Sa luôn bên em
Mong cánh thư về từ đảo xa
nơi thành phố này
Trường Sa vẫn bên em
anh ơi có nghe
lời người từ phố biển
khi ngọn triều dâng cao
Khi cánh Hải Âu về
khi nắng sang mùa
nơi đảo trúc san hô
chiều nơi đây
sao bỗng bâng khuâng
như thấy anh đang
sừng sững kiên trung giữa pháo đài giữ đảo ..