Bài thơ Viếng Hồn Trinh Nữ của nhà thơ Nguyễn Bính được bộ ba nhạc sĩ Trần Trịnh, Lâm Đệ và Nhật Ngân (Trịnh Lâm Ngân) phổ nhạc thành bài hát Hồn Trinh Nữ.
Một lần Nguyễn Bính cùng Vũ Trọng Can đang đứng ở nhà số 20 phố Hàng Ngang, Hà Nội, thấy có một đám ma đi qua. Người ta nói đó là đám tang một cô gái mới 16 tuổi đẹp nhất phố Hàng Đào, ai cũng xuýt xoa thương tiếc. Nhìn những cỗ xe tang trắng, đôi ngựa trắng, vòng hoa trắng, và những khăn xô trắng .. đầy đường, hai nghệ sĩ rất xúc động.
Chiều, Vũ Trọng Can làm xong một bài thơ đưa Nguyễn Bính xem, Bính không nói gì. Hôm sau, Nguyễn Bính đưa bài thơ của mình cho Can xem, đó là bài Viếng Hồn Trinh Nữ. Can bèn rút túi áo, xé bài thơ mình và nói:
_ Ngày xưa Lý Bạch không làm thơ vịnh lầu Hoàng Hạc vì trước đó đã có thơ của Thôi Hiệu rồi. Nay có bài thơ của cậu thì thơ mình nên xé đi! Cả bài đều hay, nhưng mình thích nhất mấy câu:
“Có một chiếc xe màu trắng đục,
Hai con ngựa trắng bước hàng đôi.
Đem đi một chiếc quan tài trắng,
Và những vòng hoa trắng lạnh người.
Theo bước, những người khăn áo trắng,
Khóc hồn trinh trắng mãi không thôi ..”
Kể cũng là một chuyện biết người biết mình, bởi đánh giá thơ mình thường rất khó.
Đọc thêm: Nguyễn Bính & Những bài thơ phổ nhạc
– Bài viết: Bài thơ: Viếng hồn trinh nữ (Nguyễn Bính – Nguyễn Trọng Bính)
– Nguồn tin: Thi Viện (Theo “Thơ & Giai thoại Nguyễn Bính” của Vũ Nam)
– Đường dẫn: https://www.thivien.net/
– Thời gian khai thác: 2021.10.12 07:45 VST
Viếng hồn trinh nữ – Nguyễn Bính
Chiều về chầm chậm trong hiu quạnh,
Tơ liễu theo nhau chảy xuống hồ,
Tôi thấy quanh tôi và tất cả
Kinh thành Hà Nội quấn khăn sô.
Nước mắt chạy quanh, tình thắt lại,
Giờ đây tôi khóc một người về,
Giờ đây tôi thấy hồn cay đắng,
Như có ai mời chén biệt ly.
Sáng nay vô số lá vàng rơi,
Người gái trinh kia đã chết rồi.
Có một chiếc xe màu trắng đục,
Hai con ngựa trắng bước hàng đôi.
Đem đi một chiếc quan tài trắng,
Và những vòng hoa trắng lạnh người.
Theo bước những người khăn áo trắng,
Khóc hồn trinh trắng mãi không thôi.
Để đưa nàng đến nghĩa trang này,
Nàng đến đây rồi ở lại đây.
Ờ nhỉ! Hôm nay là mấy nhỉ,
Suốt đời tôi nhớ mãi hôm nay…
Sáng nay, sau một cơn mưa lớn,
Hà Nội bừng lên những nắng vàng.
Có những cô nàng trinh trắng lắm,
Buồn rầu theo vết bánh xe tang.
Từ nay xa cách mãi mà thôi,
Tìm thấy làm sao được bóng người,
Vừa mới hôm nào còn thẹn thẹn.
Tay cầm sáp đỏ đặt lên môi.
Chiếc áo màu xanh tựa nước hồ,
Nàng vừa may với gió đầu thu.
Gió thu còn lại bao nhiêu gió,
Chiếc áo giờ đây ở dưới mồ!
*
Chắc hẳn những đêm như đêm qua,
Nàng còn say mộng ở chăn hoa.
– Chăn hoa ướp một trời xuân sắc –
Đến tận tàn canh, rộn tiếng gà.
Chắc hẳn những đêm như đêm kia,
Nửa đêm lành lạnh gió thu về.
Nàng còn thao thức ôm cho chặt
Chiếc gối nhung mềm giữa giấc mê.
Nhưng sáng hôm nay nàng lặng im,
Máu đào ngừng lại ở nơi tim.
Mẹ già xé vội khăn tang trắng,
Quấn vội lên đầu mấy đứa em.
Người mẹ già kia tuổi đã nhiều,
Đã từng đau khổ biết bao nhiêu!
Mà nay lại khóc thêm lần nữa,
Nước mắt còn đâu buổi xế chiều?
Những đứa em kia chưa khóc ai,
Mà nay đã khóc một người rồi!
Mà nay trên những môi ngoan ấy,
Chả được bao giờ gọi: Chị ơi!
*
Nàng đã qua đời để tối nay,
Có chàng đi hứng gió heo may,
Bên hồ để mặc mưa rơi ướt,
Đếm mãi bâng quơ những dấu giầy…
Người ấy hình như có biết nàng,
Có lần toan tính chuyện sang ngang.
Nhưng hồn nàng tựa con thuyền bé,
Vội cắm nghìn thu ở suối vàng.
Có gì vừa mất ở đâu đây?
Lòng thấy mềm như rượu quá say.
Hốt hoảng chàng tìm trong bóng tối:
Bàn tay lại nắm phải bàn tay.
*
Chỉ một vài hôm nữa, thế rồi
(Người ta thương nhớ có ngần thôi.)
Người ta nhắc đến tên nàng để,
Kể chuyện nàng, như kể chuyện vui.
Tôi với nàng đây không biết nhau,
Mà tôi thương tiếc bởi vì đâu?
“Mới hay tự cổ bao người đẹp,
Chẳng hẹn trần gian đến bạc đầu.”
Hà Nội, 1940
Hồn trinh nữ – Trịnh Lâm Ngân
Chiều về chầm chậm trong hiu quạnh
trên cành bao tơ liễu kéo nhau chạy xuống hồ
mây xám bay bay làm tôi thấy
quanh tôi và tất cả một trời chít khăn xô
sáng nay vô số lá vàng rơi
người trinh nữ ấy đã xa lìa cõi đời
có một chiếc xe màu trắng đục
hai con ngựa trắng xếp thành hàng đôi
Mang theo một chiếc quan tài trắng
với những bông hoa buồn hoa cũng rũ sầu
theo bước những người khăn áo trắng
khóc hồn trinh trắng thương mãi không thôi
chắc đêm qua tựa gối nệm êm
nàng còn say giấc mơ hoa bên gối mềm
giấc mơ ước một trời xuân nồng
một trời xuân sắc đến tận tàn canh
Sáng nay nàng đã lặng im
nàng đã lặng im máu ngưng trôi trong buồng tim
sáng nay người Mẹ già kia
đã vội vàng quấn tấm khăn lên đầu bầy em
Đau thương đã bao năm rồi
tuổi đã xế chiều Mẹ còn đâu nước mắt
thương bầy em thơ
những môi non từ đây chẳng còn gọi “Chị ơi”
Một người lạnh lùng trong đêm dài
đi mặc cho mưa gió ướt vai lạnh buốt hồn
trong bóng đêm đen chàng xao xuyến
như say dạ thấy mềm chàng vờn tay níu hư không
chắc đây trong số những người quen
đã bao nhiêu năm tháng ấp ôm một mối tình
cách đây ít hôm người láng giềng
nghe tin chàng toan tính đến chuyện hợp hôn
Nhưng hồn nàng tựa con thuyền bé
Đã đắm nghìn thu .. ở suối vàng ..